14. Bireysel Silahsızlanma Ödüllü "Bireysel Silahsızlanma: Yaşama Hak Tanıyın" Haber Yarışması

Geleceğimizin teminatı gençlerimizin hukukun üstünlüğüne inanan, adalete güvenen, yurttaş olma bilincini ve sorumluluğunu taşıyan, anlaşmazlıklarını uzlaşma ve barışçıl yollarla çözümleyen bireyler olarak yetişmelerine katkıda bulunmayı amaçlayan Umut Vakfı, bu yolda çeşitli alanlardaki çalışmaları özendirmek için düzenlediği ödüllü yarışmaların bu yıl 14’üncüsünü gerçekleştiriyor.

 

28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü Geleneksel Ödüllü Yarışma’nın bu yılki konusu gazetecilik ana dalında “Haber”dir. Çünkü haber, insanları yöresinde, ülkesinde ve dünyada yaşananlar konusunda bilgilendirme aracıdır. Medya aracılığıyla kitlelere ulaşan haberlerin, insanların ve toplumun sağlıklı yorum yapmasında ve gelişmesinde önemli payı vardır. Örneğin bireysel silahlanmanın toplum üzerindeki olumsuz etkileri, bu konuda sorumluluk bilinciyle verilen haberlerle vurgulanır ve düzeltici, olumlu yorumlara yol açar. Bu nedenlerle “haber”in önemi büyük ve sorumluluğu kutsaldır.

28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü
14. Bireysel Silahsızlanma Günü Ödül Töreni
2008

Nazire Dedeman
Umut Vakfı Kurucu Başkanı

Lütfi Kırdar Kongre Ve Sergi Sarayı

---

Sayın Bakanım ve Değerli konuklarım,
Hepiniz hoşgeldiniz.
28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü’nde, Taksim’de bu yıl 8. kez sessiz ayakkabıların yürüyüşü ile protestomuzu dile getirdik.
14. Bireysel Silahsızlanma Günü Ödül Töreni’nde ise, bireysel silahlanma sorununu irdeleyen, eleştirel yaklaşımların gelişmesini arzu ettiğimiz çalışmaları ödüllendirmekten Umut Vakfı Kurucu Başkanı olarak onur duyuyorum.
Hepimizin bildiği üzere, bireysel silahlar, yaşama hakkımızı her an tehdit ediyor.
Yalnızca trafikteki 8 milyon aracın %6’sında ateşli silah bulunduğu gerçeği, bireysel silahlanma tehtidinin ne kadar yakınımızda olduğunu gösteriyor. Yönetim Kurulu Üyemiz Dr. Ayhan Akcan’ın yaptığı bir araştırmaya göre ülkemizde, trafikte hareket halindeki araçlarda bulunan bu silahların %80’i her an patlamaya hazır durumdadır. Her yerde olduğu gibi, öfke denetiminin son derece güç olduğu İstanbul trafiğinde de, gerçek bir tehlike, bizim ve çocuklarımızın hayatını sessiz sedasız tehdit ediyor.
Bir ülkede her yıl 3000 kişi bireysel silahlanma ile öldürülüyorsa, orada “yaşma hakkı” sorunu var demektir.
Her yıl ortalama 700 kişi ateşli silahlarla “kazaen” öldürülüyorsa; silahların soğuk ölümünün gölgesi düğünlere, derneklere, mutluluklara düşüyorsa, orada yaşama hakkımızı tehdit eden “kültürel” bir sorun var demektir.
Silahlanmanın alt yapısını oluşturan kültürel motivasyonları ve psikolojik unsurları göz önünde bulundurunca, yaşama hakkımızın ne denli pamuk ipliğine bağlı olduğunu açıkça görebiliyoruz. Toplumda bu konuya duyarlılığı oluşturmak ve farklı yaklaşımların gelişmesini sağlamak amacıyla, 28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü’nün önemli olduğunu düşünüyorum.
Ayrıca; eline silah alarak kutlama atışı yapan siyasetçiler, televizyonlarda ve kamusal alanlarda silahlarını bir gurur nesnesi olarak göstere göstere dolaşan bütün popüler şahsiyetlere hatırlatmak isterim: Bu “düşüncesiz” davranışların, bireysel silahlanmanın karanlık tablosunda yitirilen yaşamlarda önemli payı var. Bu nedenle önce onları silahsızlanmaya davet ediyor; bireysel silahlanmayı “yürekten kınamalarının” önemli olduğunu düşünüyorum.
14 yıl önce bugün başladığımız bireysel silahlanmayla mücadelemize aynı gayretle devam ederken, önemli bir mesafeyi de katettiğimizi belirtmek isterim. Yıllar önce, “bireysel silahlanma”dan söz ettiğimizde, bu kavramı açıklayabilmekte güçlük çekiyorduk. Bugün, gündelik hayatımızdaki silahın rolü, toplumsal zihniyetimizin ve davranışlarımızın aynası olan medyadaki tezahürleri, ısrarla sürdürdüğümüz çalışmalar ve yaptığımız tanımlamalar bu kavramın benimsenmesini sağladı.
Öte yandan, ilgili kanunlardaki boşlukların doldurulması konusundaki ısrarlarımız ve yaptığımız çalışmalar karşılık bulmaya başladı. Sonuçlar her ne kadar yetersiz olsa da, bireysel silahlanmadan kaynaklanan büyük mağduriyet azalmamışsa da, eskisinden daha fazla görünür olmuştur. Bireysel silahlanmanın mağduriyetlerinin görünür olması, duyarlılığı ve tedbirlerin alınmasını da gerekli hale getirecek ve hızlandıracaktır.

Sayın Bakanım,
Vakfımızın, diğer sivil toplum örgütlerinin ve yurttaşların çabalarındaki devamlılık hiç kuşkusuz önemlidir. Fakat, bireysel silahsızlanma konusunda, kanun yapıcı ve uygulayıcı mercilerin, siz değerli devlet adamlarının ve yerel yönetimlerin katkıları son derece etkilidir.
Bu sebeple;
28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü’nün üllkemizde resmen tanınmasını bu konudaki toplumsal zihniyetin dönüşmesi ve bireysel silahlanmanın toplumda karşılık bulduğu kültürel algılanışın değişmesi açısından önemli ve gerekli buluyoruz.
Dünya’da bu günün kabul görmesi üzere, Birleşmiş Milletler nezdinde ülke olarak girişimde bulunmamız ise, silahlanmaya karşı aktivizmin son derece etkin olduğu dünyada yeni bir kavrama öncülük etmemizi sağlayacaktır.
Mart ayında, Nato tarafından davet edildiğimiz “NATO Küçük - Hafif Silahlar ve Mayınlar Toplantısı”nda, Yönetim Kurulu Üyemiz Sayın Av. Fikret İlkiz ile yaptığımız sunum sonrasındaki değerlendirmelerde, “bireysel silahsızlanma” kavramının onlar açısından ilginç ve önemli bulunduğunu gördük.
Çünkü; Uluslararası Hafif Silahlar Eylem Birliği’nin yayınladığı araştırmalara göre, Dünya’da kullanımda bulunan 875 milyon silahın %74’ü sivillerin sahipliğindedir. Dünya’da her gün 1000 kişi ateşli silahlarla ölürken; bu kişilerin yalnızca 750’si ateşli silahlarla meydana gelen kaza, cinayet, intihar gibi nedenlerle hayatını kaybetmektedir.
Ülkemizdeki bireysel silahlanma sorununun önemli yönlerinden biri ise, bu konuyla ilişkili yasaların yetersizliğidir. Bu sorunu sahiplenmiş bir sivil toplum örgütü olarak, kurusıkı silahlarla ilgili henüz tamamlanmış yasal düzenlemelerin, yaşam hakkımız açısından önemli bir adım olduğunu düşünüyor ve teşekkür ediyoruz.
Ancak 6136 sayılı Ateşli Silahlar hakkındaki yasanın günümüz şartlarına uygun, “yaşama hakkımızı” güvenceye alan, bireysel silahlanmayı zorlaştıran ve denetimi en üst düzeyde sağlayabilecek şekilde yeniden düzenlenmesini gerekli görüyoruz.
Bu yasanın, ülkemizde “imha” edilmesi üzere “silah iade” prosedürünü de kapsaması ayrıca önemlidir. Bugün ülkemizde, yurttaşlarımızın, silahlarından, toplumda dolaşıma girmeden, tamamen kurtulabilmeleri yasal olarak mümkün değildir. Bu nedenle, iade edilen ve başkalarının da kullanımında olmasını istemediğimiz silahların imha edilmesi prosedürlerinin geliştirilmesi, ilgili yasada yer alması ve dikkatle uygulanması bireysel silahsızlanma konusunda atılacak çok önemli bir adım olacaktır.
Yapılacak bütün çalışmalara Umut Vakfı olarak yaklaşık 16 yılda biriktirdiğimiz bilgi kaynağımızı katmayı görev kabul eder, onur duyarız.

Sayın Bakanım ve Değerli konuklarım,
Hiç kuşkusuz, medya, bir kamusal alan olarak, zihniyetimizin yansıdığı yerdir. Aynı zamanda sorunlarımızın görünür olduğu, sorunlarımızı tanımlamamızı kolaylaştıran önemli bir zemindir.
Jhon Keane “Medya ve Demokrasi” adlı kitabında diyor ki; “İletişim medyası demokratik olmayan devletler ve demokratik olmayan pazar güçleri tarafından yönetilen yurttaşlar çoğunluğuna güç kazandırmaya çalışmalı. Medya, siyasi ya da ekonomik iktidar sahiplerinin kişisel kazancı ya da kârı için değil, tüm yurttaşların kamusal yararı ve eğlencesi için kullanılmalı”.
Umut Vakfı, bir sivil toplum örgütü olarak, medyanın kamusal tartışma ortamındaki belirleyici rolünün farkındadır ve Keane’in belirttiği gibi yurttaşlara güç kazandırması gerektiği düşüncesindedir. Bu yıl, bu düşüncemizin gereği olarak 28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü Geleneksel Ödüllü Yarışması’nın konusunu gazetecilik ana dalında “Haber” olarak belirledik.
“Haber” yarışmasıyla amaçladığımız; “haber”in, toplumsal yaşamın sosyolojik ve sosyal-psikolojik göstergelerinden, toplumsal iletişimdeki gücünden ve olanaklarından yararlanarak, bireysel silahsızlanmanın toplumsal boyutuna dikkat çekmektir. Bir iletişim aracı olmasının yanı sıra, bir eğitim unsuru da olan “haber”in söyleminin, “şiddet dilinden uzak olabileceğini” vurgulamak; böylelikle şiddet haberlerinin şiddetsiz anlatılarının toplumda yaygınlaşmasını başlatmak da yarışmanın amaçlarındandır.
Yarışmamızın değerli Seçici Kurulu Üyelerine, katkıları için yürekten teşekkür ediyorum.
Evlatlarımıza, barış kültürünün yerleştiği bir toplum miras bırakmak için mücadelemize devam ediyoruz ve devam edeceğiz.
Umut dolu yarınlara efendim....
Ödül Töreni’ne geçmeden evvel, 28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü’ne katılarak, bu konuya desteğini gösterme nezaketi gösteren Sayın Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı saygıyla ve teşekkürlerimle huzurlarınıza davet ediyorum.

 

Basın Bülteni 28 Eylül 2008

14. Bireysel Silahsızlanma Günü Ödül Töreni

Nazire Dedeman : “28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü’nün ülkemizde resmen tanınmasını bu konudaki toplumsal zihniyetin dönüşmesi ve bireysel silahlanmanın toplumda karşılık bulduğu kültürel algılanışın değişmesi açısından önemli ve gerekli buluyoruz.”


Umut Vakfı, bireysel silahsızlanmanın önemine dikkat çekmek ve bu konudaki toplumsal birlikteliğin güçlenmesini sağlamak amacıyla 28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü’nde “Sessiz Ayakkabıların Yürüyüşü” etkinliğini ve ardından “14. Bireysel Silahsızlanma Günü Ödül Töreni”ni düzenledi.

Umut Vakfı’nın Kurucu Başkanı Nazire Dedeman’ın açılış konuşmasını yaptığı etkinlikler kapsamında, Taksim Meydanı’nda gerçekleşen “Sessiz Ayakkabıların Yürüyüşü”nün ardından Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde “Bireysel Silahsızlanma: Yaşama Hak Tanıyın” Haber Yarışması’nın ödül töreni düzenlendi. Nazire Dedeman’ın konuşmasının ardından Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hayati Yazıcı bir konuşma yaptı.

Dedeman yaptığı konuşmada, bireysel silahsızlanma konusunda ciddi adımlar atılabilmesi için yapılması gerekenleri vurgulayarak, 28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü’nün resmen kabul edilmesinin önemini vurguladı. Aynı zamanda haber yarışmasının kapsam ve içeriğine ilişkin bilgi verdi.

Bu yıl “Haber” dalında 14’üncüsü düzenlenen Bireysel Silahsızlanma Ödülleri, Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’ndeki törenle sahiplerini buldu.

İlgili kanunlarda silah olarak tanımlanmış araçlarla toplumda meydana gelmiş olaylara ilişkin tüm “haberler” bu yılki yarışma kapsamında değerlendirildi. Yarışma, “Gazete Haberi”, “Televizyon Haberi”, “Radyo Haberi” ve “İnternet Gazetesi Haberi” olmak üzere 4 farklı kategoride düzenlendi. Yarışmaya profesyonel gazetecilerin yanı sıra Genç iletişimciler Özendirme Ödülleri de verildi.

Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özden Çankaya, Umut Vakfı Kurucu Başkanı Nazire Dedeman, Kanal B Genel Müdürü Osman Nahit Duru, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Orhan Erinç, Umut Vakfı Onursal Mütevellisi ve Milliyet Gazetesi Köşe Yazarı Nail Güreli, Umut Vakfı Mütevellisi ve Yönetim Kurulu Üyesi Av. Fikret İlkiz, Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Başkanı Ercan İpekçi, Açık Radyo Yayın Yönetmeni Ömer Marda, Bianet İfade Özgürlüğü Editörü Erol Önderoğlu, CNN TÜRK, 360 Derece Ana Haber Bülteni Yapımcı ve Sunucusu Şirin Payzın, Cumhuriyet Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Mehmet Sucu, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi İletişim Bilimleri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nurçay Türkoğlu ve Doğuş Yayın Grubu Radyolar Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Yeşiltepe’nin yer aldığı yarışmanın Seçici Kurulu’na Nail Güreli başkanlık yaptı.


Seçiciler Kurulu; haberin söylemi, haberin niteliği, haber olma koşulları taşıyıp taşımadığı, izleyici – dinleyici – okuyucu üzerinde yarattığı etki, dilin ve görsel malzemenin kullanılış biçimi gibi kriterleri göz önünde bulundurdu.

Değerlendirme sonucunda belirlenen ödüller açıklandı:

GAZETE haberi dalında BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ
Ercan Sarıkaya ve Güngör Karakuş
(23 Ocak 2008’de Sabah Gazetesi’nde yayınlanan “Yer Gök Kurusıkı” başlıklı haber ile)

GAZETE haberi dalında ÖZEL ÖDÜL
Arif Arslan
(13 Mayıs 2008 ve 15 Mayıs 2008’de Milliyet Gazetesi’nde yayınlanan “Mumcu Halay Çekti, Silahlar Susmadı. Yorumsuz! (G-3’lü Düğünde 2 Tutuklama)” başlıklı haberlerle)

TELEVİZYON haberi dalında MANSİYON ÖDÜLÜ
Erhan Esen ve Ersin Esen
(20-21 Haziran 2008 tarihinde CNTV, TGRT, Kanal D, Star TV, Show TV, ATV, FOX, Kanal 1 kanallarında yayınlanan “Zafer Kutlamalarında Silahlar Susmadı – Maç Sonrası Maganda Kurşunuyla İnsanlar Yaralandı” haber)

RADYO haberi dalında BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ
Sevan Kazancı ve Sinem Tok
(NTV Radyo’da yayınlanan “Bireysel Silahsızlanma” başlıklı haber ile)

İNTERNET haberi dalında BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ
Tolga Korkut
(Bianet haber sitesinde 10 Eylül 2008 tarihinde yayınlanan “Silahsız Çocuklar Yetiştirmek Mümkün” başlıklı haberiyle)


“GENÇ GAZETECİLER ÖZENDİRME ÖDÜLLERİ”

GAZETE haberi dalında Genç Gazeteciler Özendirme ÖDÜLÜ
Aytekin Atasoyu
(Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi “İletişim Gazetesi”nde yayınlanan “Erzurumlular Bireysel Silahlanmaya Nasıl Bakıyor” başlıklı haberiyle)

GAZETE haberi Genç Gazeteciler Özendirme MANSİYONU
Ömer Kocaman
(CRT Haber Gazetesi’nde yayınlanan “Kurşun Adres Sormuyor” başlıklı haberiyle)

RADYO haberid alında Genç Gazeteciler Özendirme ÖDÜLÜ
Mert Talat Dilekçioğlu
(Ankara Üniversitesi Radyosu “Radyo İlef”te yayınlanan “Silahların Zaferi” başlıklı haberiyle)