Türkiye’de Bireysel Silahsızlanma ve Şiddet Haberleri GAZİANTEP Yerel Medya Semineri

Nazire Dedeman: “Korku ve güvensizlik söylemi, muhtemelen, insanların daha fazla silahlanmasında etkili oluyor...”

“Türkiye’de Bireysel Silahsızlanma ve Şiddet Haberleri” Yerel Medya 6. Semineri Gaziantep’de yapıldı... Eğitime Gaziantep, Kilis, Kahramanmaraş, Osmaniye, Şanlıurfa, Adıyaman, Adana, Malatya ve İskenderun’dan gazeteciler katıldı....

Umut Vakfı’nın, yerelden başlayarak, gazetecilerin, bireysel silahlanma ile oluşan şiddet olaylarını topluma yansıtma biçimine objektif ve meslek gereklerine uygun eleştirellikle yaklaşmasını sağlamak amacıyla düzenlediği “Türkiye’de Bireysel Silahsızlanma ve Şiddet Haberleri” konulu Yerel Medya Eğitimleri 2007 yılında başlamıştı. Bugüne kadar Diyarbakır, Rize, Eskişehir, Antakya ve Kars’da düzenlenen eğitimlerin altıncısı, 6 Aralık 2009, Pazar günü Gaziantep Dedeman Otel’de yapıldı.

Seminer, Gaziantep Valisi Süleyman Kamçı ve Umut Vakfı Kurucu Başkanı Nazire Dedeman’ın açılış konuşmalarıyla başladı. Nazire Dedeman, yaptığı konuşmada;
“...medya –özellikle de televizyon- insanlara, şiddeti, “normal” bir sorun çözme yöntemi olarak gösteriyor. Ayrıca, bize şiddetin her yerde olduğunu ve bu şiddetten “korkmamız” gerektiğini söylüyor. Bu tür bir “korku” ve “güvensizlik” söylemi de, muhtemelen, insanların daha fazla silahlanmasında etkili oluyor.
Şiddetin en uç noktası olan bireysel silahlanmanın belirgin nedenlerinden biri, toplumsal hayatta “şiddet göstererek” var olma biçimidir. Bireyin kendini gösterme, “var olduğunu” vurgulama biçimi olarak “silahlanma”yı seçmesi, esas olarak eşitsizliği olumlaması anlamına gelir. Çünkü, kaba kuvvetle, “silah” gösterişiyle üstünlük sağlayarak “güç” elde edeceklerini düşünenler; dolayısıyla, bu güçle varlıklarını kanıtlayacaklarını kabul ederler. Oysa, bireylerin silahlanması, şiddetin boyutunu daha da büyütmekte ve daha fazla tehdit yaratarak güvensizliği arttırmaktadır. Şunu vurgulamak isterim ki; bugün Türkiye’de, yılda 3000 kişi ateşli silahlarla ölmektedir. Bu yurttaşlarımızın ortalama 700’ü ateşli silahlarla kaza sonucu hayatlarını kaybetmektedirler. Ülkemizde “silah” bir kültürel özellik olarak kabul edilir. Kızgınlık, öfke ve düşmanlık gösterisinde ateşli silah kullanıldığı gibi; silahla şerefin, namusun korunacağı, coşkunun kutlanabileceği de zannedilir. Her durumda, sonuç yalnızca ölümdür...” dedi.
 
Gazeteci Yusuf Ağır’ın başkanlığındaki birinci oturum Nail Güreli’nin “Toplum Sorunlarına Duyarlı Eleştirel Gazetecilik Nasıl Yapılır” başlıklı tebliğiyle ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ni anlatmasıyla başladı. Ardından, gazetecinin medya-okuryazarlığı konusunda Doç. Dr. Abdulrezak Altun, nefret suçları konusunda Av. Fikret İlkiz, suç korkusunun medyadaki şiddet haberlerine yansıması konusunda ise Prof. Dr. Timur Demirbaş bilgi verdiler.

Medya-siyaset-ticaret ilişkisini şeytan üçgeni olarak vurgulayan Güreli, bu ilişkinin eleştirel gazetecilik yapma imkanını sekteye uğrattığını vurguladı. Ayrıca, basının görevinin güç odaklarına karşı güçsüzün haklarını savunmak ve güçsüzün yanında olmak olduğunu vurguladı.

Seminerin öğleden sonra yapılan ve Gazeteci Cengiz Halil Çiçek’in başkanlığındaki ikinci oturum ise Psikiyatr Dr. Ayhan Akcan’ın “Yaşama Hakkı Açısından Bireysel Silahsızlanma: Türkiye’de Durum ve Medyanın Sorumluluğu?” başlıklı konuşmasıyla başladı. Doç. Dr. İncilay Cangöz’ün barış gazeteciliği konusundaki sunuşunun ardından aile içi şiddet haberlerinde sorun odakları ve öneriler konusunu Doç. Dr. Mine Gencel Bek ele aldı. Radikal Gazetesi Haber Koordinatörü Ertuğrul Mavioğlu ise yaygın medyadan deneyimlerle editoryal açıdan şiddet haberlerinin değerlendirmesin yaptı ve “şiddet karşıtı gazetecilik” yapmak için empatinin önemine dikkat çekerek, gazetecinin kendisini, öldürülenlerin yerine koymasının bir formül olabileceğini söyledi. Bu formülü ise öldürüleni teşhir etmeyecek, aşağılamayacak, sözkonusu ölüm/olayın başka ölümlere yol açmayacak ve başkalarının acılarını derinleştirmeyecek şekilde haberleştirilmesi olarak belirledi.

Seminer, Nail Güreli’nin moderatörlüğünü yaptığı, tüm katılımcıların “Yerel Medya’nın Şiddet Haberciliğine Bakışı” konusundaki karşılıklı tartışmalarından oluşan üçüncü oturumla sona erdi.
Eğitim Programı
Nazire Dedeman Açış Konuşması
Fotoğraflar