Türkiye’de ve Dünyada Bireysel Silahlanma
Eylül 2012
Türkiye’de:
- Bireysel silahlarla işlenen suçların %65’i ateşli silahlarla işleniyor.
- Ateşli silahlarla işlenen suçların %84’ünde ruhsatsız silah kullanılıyor.
- Türkiye’de 2.5 milyon ruhsatlı silah var.
Umut Vakfı:
- Her yıl ortalama 4500 kişi bireysel silahlarla hayatını kaybediyor. Bu küçük çaplı bir savaş demek.
- Ruhsatlı/ruhsatsız silahlarla işlenen suçlardan yola çıkarsak, Türkiye’de 17 milyon ruhsatsız silah var demektir.
- 80 milyonluk nüfusta 20 milyon silah; her 4 kişiden 1’inde silah var demek.
- ABD’de 300 milyonluk nüfus başına 1 silah düşerken bireysel silahlarla hayatını kaybedenlerin sayısı 30.000[1]. Türkiye’deki 1 silah ABD’dekinden 3 kat daha ölümcül!
- Amerika’daki verilere göre ruhsatlı bir silahın suça karışması ortalama 5,7 yıl almakta. Yani ruhsatlı olması, suç işlemeyeceği anlamına gelmiyor!
Türkiye’de 2001-2011 yılları arasında ulusal medyada gazete haberlerine yansıyan silahlı şiddet olayları araştırması:
- Türkiye’de 2011 ilk altı ayında, 2001 yılı aynı dönem verilerine göre silahlı şiddet olaylarının %83 arttığı tespit edilmiştir.
- Silahlı olayların nedenine bakıldığında %23,5 oranında aile içi şiddet, %33,8 oranında arkadaş, tanıdık, hasım akraba ve gönül ilişkileri oluşturmaktadır. Silahlı şiddet olaylarının %57,3’ü tanıdıklar arasında gerçekleşmektedir.
- Olayların niteliğine bakıldığında ise aniden başlayan tartışma %42,68’dir. Silahlı olayların %4,3’ü intihar, %2, 40’ı ise silahlı gasp olarak gerçekleşmiştir. Kasten ya da planlı olaylar ise %16,9’dur.
- Her 100 kişiden 13’ü kaza kurşunu ile hayatını kaybetmiştir. Çoğu durumda kişisel olarak görünen meselelerin, sadece iki kişi arasında halledilmediği, şiddet olayının ortaya çıktığı mekânda bulunan kişileri de etkilediği ve birçok olayda birden fazla mağdur olduğu dikkati çekmektedir.
- Silahlı şiddet olayları %64,5 oranında ölümle, %29,2 oranında yaralanma ile sonuçlanmakta. Olaylarda %67 oranında ateşli silah kullanılmakta, %28 ile bıçak ikinci sırada gelmektedir.
- Silahlı şiddet olaylarının %44,2’si cadde-sokak gibi topluma açık alanlarda, %30,4 oranıyla failin ya da mağdurun evinde gerçekleşmiştir.
- Silah, anlaşmazlıklarında bir çözüm aracı olarak kullanılmakta, çözüm de öldürmek olmaktadır. Türk halkı silahı “öldürmek” için edinmekte ve kullanmaktadır.
Türkiye’de 2011-2012 yılları arasında yerel ve yaygın medyada gazete haberlerine yansıyan silahlı şiddet olayları araştırması:
- Türkiye’de son bir yılda elde edilen vaka sayısı geçen senekinin 2 katıdır. Vaka sayısının artışında yerel medyanın da takip ediliyor olmasının etkisi büyüktür.
- Dikkat çeken nokta, aile içi şiddette ve havaya ateş açma olaylarında kullanılan ateşli silahların, 18 yaşını dolduran herkesin elde edebileceği tüfek olduğudur.